Chu kỳ kinh tế là gì? Nguyên nhân khủng hoảng kinh tế

1. Chu kỳ kinh tế là gì?

Chu kỳ kinh tế (hay còn gọi là chu kỳ kinh doanh) là sự thay đổi theo thời gian của hoạt động kinh tế. Chu kỳ này bao gồm sự gia tăng hoặc giảm xuống của sản xuất, tuyển dụng, giá cả, lợi nhuận và các chỉ số kinh tế khác. Chu kỳ kinh doanh được xác định bằng sự thay đổi của GDP thực và tốc độ tăng trưởng GDP.

1.1. Giai đoạn của chu kỳ kinh tế

Nền kinh tế thường trải qua 4 giai đoạn theo vòng tuần hoàn. Cụ thể:

• Giai đoạn suy thoái kinh tế: Đây là giai đoạn mà hoạt động kinh tế bắt đầu suy giảm. Doanh nghiệp giảm sản xuất và cắt giảm chi phí để giữ được mức lợi nhuận. Nhiều doanh nghiệp phải giảm giá sản phẩm để thu hút khách hàng. Điều này dẫn đến tăng lượng thất nghiệp vì doanh nghiệp phải cắt giảm nhân sự để tiết kiệm chi phí.
• Giai đoạn khủng hoảng kinh tế: Đây là thời kỳ khó khăn trong lịch sử kinh tế, khi mà hoạt động kinh tế giảm sút mạnh mẽ, thất nghiệp tăng cao và giá cả tăng đột biến. Đây là giai đoạn kéo dài và có ảnh hưởng đáng kể đến đời sống của nhiều người dân và doanh nghiệp trên toàn cầu.
• Giai đoạn hồi phục kinh tế: Là giai đoạn sau khi kinh tế trải qua giai đoạn suy thoái hoặc khủng hoảng. Khi này các hoạt động kinh tế bắt đầu tăng trưởng trở lại và các chỉ số kinh tế dần được cải thiện. Đây là giai đoạn kinh tế tích cực và đáng mong đợi, giúp nền kinh tế phục hồi trở lại.
• Giai đoạn hưng thịnh: Là giai đoạn đặc trưng cho sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế. Biểu hiện rõ rệt là sự gia tăng sản xuất, tăng trưởng kinh tế và sự tăng trưởng đáng kể của các chỉ tiêu kinh tế. Trong giai đoạn này, nền kinh tế có xu hướng phát triển mạnh mẽ, tăng trưởng GDP cao và tỷ lệ thất nghiệp thấp.

2. Suy thoái và khủng hoảng kinh tế

Khi đạt đỉnh điểm của sự hưng thịnh, nền kinh tế bắt đầu chững lại và có dấu hiệu của sự suy thoái. Đây cũng là thời điểm bắt đầu của chu kỳ kinh tế khi bước vào giai đoạn khủng hoảng.

2.1. Nguyên nhân khủng hoảng kinh tế

Có nhiều nguyên nhân góp phần gây ra khủng hoảng kinh tế, nhưng trong số đó có một số nguyên nhân chính sau:

2.1.1 Tín dụng và đầu tư quá mức

Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu góp phần gây ra khủng hoảng kinh tế. Bởi vì nó tạo ra một chu kỳ kinh tế phát triển vô tận, khi các công ty và cá nhân vay tiền quá mức để đầu tư hoặc tiêu dùng.

Khi đó, giá trị tài sản và nợ vay tăng cao đột ngột, khiến nhiều công ty và người dân không thể trả nợ. Những người vay tiền không có khả năng trả nợ và các ngân hàng cho vay cũng sẽ phải chịu áp lực tài chính.

2.1.2 Chính sách tài khóa và tiền tệ không ổn định

Điều này có thể góp phần gây ra khủng hoảng kinh tế bởi vì chúng ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ thống tài chính và kinh tế. Các chính sách này có thể bao gồm việc tăng quá mức ngân sách, tăng lãi suất quá cao hoặc quá thấp.

Khi chính sách tài khóa sai lệch, chính phủ sẽ chi tiêu quá mức so với thu nhập chung. Điều này dẫn đến nợ công tăng và giá trị đồng tiền giảm, khiến người dân và doanh nghiệp phải đối mặt với giá cả tăng và thu nhập giảm. Nếu chính sách tiền tệ không ổn định, đồng tiền có thể mất giá và gây ra lạm phát.

2.1.3 Thất bại trong việc quản lý rủi ro tài chính

Nhiều tổ chức tài chính và ngân hàng đã sử dụng các sản phẩm tài chính phức tạp, gây khó khăn cho việc quản lý rủi ro tài chính. Việc quản lý rủi ro tài chính kém có thể dẫn đến việc thất bại của các tổ chức tài chính và khủng hoảng tài chính.

2.1.4 Lạm phát trong chu kỳ kinh tế

Lạm phát thể góp phần gây ra khủng hoảng kinh tế khi nó trở nên quá cao và không kiểm soát được. Khi lạm phát tăng, giá cả sẽ tăng lên, làm giảm giá trị của tiền và tăng chi phí cho người tiêu dùng. Nếu giá cả tăng quá nhanh, người tiêu dùng sẽ giảm tiêu dùng, dẫn đến suy thoái kinh tế.

Lạm phát có thể dẫn đến sự không ổn định của tiền tệ, làm giảm giá trị của tiền và khiến người tiêu dùng và doanh nghiệp không tin tưởng vào tiền tệ và thị trường tài chính.

2.1.5 Giảm phát

Nếu quá trình giảm phát được thực hiện quá nhanh hoặc quá mạnh thì có thể gây ra khủng hoảng kinh tế. Nếu lạm phát giảm quá đột ngột, nó có thể dẫn đến sự suy giảm của hoạt động kinh tế, doanh nghiệp giảm sản xuất, tăng mức thất nghiệp và suy thoái kinh tế. 

Bên cạnh đó, việc tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát có thể dẫn đến sự khó khăn trong việc vay vốn, giảm nhu cầu tiêu dùng và đầu tư của người tiêu dùng và doanh nghiệp và dẫn đến sự suy thoái kinh tế.

2.2. Tình hình suy thoái kinh tế toàn cầu năm 2023

Vào năm 2022, nền kinh tế chịu sự ảnh hưởng của COVID-19 dẫn đến suy giảm sản xuất, thương mại và đầu tư, gây ra sự suy thoái kinh tế toàn cầu. Đến năm 2023, đỉnh điểm của dịch COVID-19 đã hạ xuống. Tuy nhiên, hệ lụy của nó vẫn còn ảnh hưởng kéo dài.

Bên cạnh đó, các cuộc chiến tranh thương mại giữa các quốc gia châu  u dẫn đến giảm nhu cầu, giảm đầu tư và suy thoái kinh tế. Nền kinh tế thế giới có thể đang đối mặt với một số vấn đề như tăng trưởng chậm, lạm phát, nợ công và khủng hoảng tài chính dẫn đến suy thoái kinh tế toàn cầu.
Chính vì vậy, vào năm 2023, nền kinh tế Việt Nam cũng chịu ảnh hưởng phần nào. Chính phủ phải đưa ra các biện nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của suy thoái và khôi phục lại nền kinh tế. Các biện pháp có thể bao gồm hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp, đầu tư vào cơ sở hạ tầng và tăng cường hợp tác quốc tế.

2.3. Hậu quả khủng hoảng kinh tế

Khủng hoảng kinh tế có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đến chu kỳ kinh tế và xã hội. Có thể thấy rõ nhất, đó là tình trạng gia tăng tỷ lệ thất nghiệp khi khủng hoảng kinh tế. Vì vậy, người dân sẽ gặp khó khăn trong việc kiếm tiền và có thể phải đối mặt với việc bị giảm thu nhập và hạn chế chi tiêu.

Bên cạnh đó, sự khủng hoảng về kinh tế có thể làm giảm doanh số bán hàng và lợi nhuận của các doanh nghiệp. Nếu không thể tìm ra các giải pháp để thích ứng và phục hồi, các doanh nghiệp có thể phá sản.

Quan trọng hơn, kinh tế bị khủng hoảng còn làm giảm sự đầu tư và phát triển trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cơ sở hạ tầng, giáo dục và nghiên cứu phát triển. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tương lai của nền kinh tế.

Khủng hoảng nền kinh tế của một quốc gia có thể tác động đến các quốc gia khác nhau thông qua các kênh thương mại và tài chính, gây ra sự suy giảm của nền kinh tế toàn cầu.

Xem thêm: 
Ngân hàng điện tử là gì? Phân biệt ngân hàng điện tử với ngân hàng số. Tại đây 
Hướng dẫn làm thẻ ngân hàng Online trong 5 phút với ứng dụng MyVIB. Tại đây

3. Những cách đầu tư và quản lý chi tiêu hiệu quả theo chu kỳ kinh tế

Vậy cá nhân phải làm gì để đầu tư và quản lý chi tiêu hiệu quả theo chu kỳ của nền kinh tế? Dưới đây là các gợi ý đầu tư hữu ích mà chúng tôi gợi ý cho bạn!

3.1 Đầu tư vào các lĩnh vực có sự ổn định

Trong giai đoạn suy thoái kinh tế, các lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe, thực phẩm và nhu yếu phẩm có thể có sức khỏe tốt hơn và tiêu thụ ổn định hơn. Trong khi đó, trong giai đoạn hưng thịnh, các lĩnh vực như công nghệ, đồ điện tử và du lịch có thể được đầu tư để tận dụng sự tăng trưởng.

3.2 Đầu tư vào các khoản tiền tệ an toàn

Nếu kinh tế suy thoái, việc đầu tư vào các khoản tiền tệ an toàn như vàng và đô la Mỹ sẽ giúp bạn bảo vệ tài sản khỏi rủi ro thị trường. Ngược lại, trong giai đoạn hưng thịnh, đầu tư vào cổ phiếu và quỹ đầu tư có thể mang lại lợi nhuận cao hơn.

3.3 Duy trì sự đa dạng hoá đầu tư

Việc đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau có thể giúp giảm rủi ro và tăng khả năng đón đầu với thị trường. Điều này có thể bao gồm đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư hay các tài sản khác như địa ốc, hàng hóa…

3.4 Quản lý chi tiêu thông minh và lập kế hoạch tài chính dài hạn

Khi chu kỳ kinh tế suy thoái, quản lý chi tiêu là việc quan trọng để duy trì tài sản và tiết kiệm chi phí. Việc cân nhắc các chi phí không cần thiết, tìm kiếm các ưu đãi và giảm thiểu nợ có thể giúp bạn tiết kiệm được một số tiền. 

Để đáp ứng nhu cầu này, ứng dụng ngân hàng MyVIB là một trong những lựa chọn phổ biến và hiệu quả để bạn quản lý tài chính cá nhân. Với ứng dụng MyVIB, bạn có thể dễ dàng tra cứu thông tin tài khoản, giao dịch và lịch sử giao dịch từ bất cứ đâu và bất cứ khi nào. Điều này giúp bạn kiểm soát tình hình tài chính của mình một cách nhanh chóng và chính xác.

Ngoài ra, ứng dụng mobile banking MyVIB còn cung cấp các tính năng thanh toán hóa đơn, chuyển khoản, đầu tư trực tuyến và quản lý chi tiêu. Với các tính năng này, bạn có thể quản lý tài chính cá nhân của mình một cách hiệu quả, tiết kiệm thời gian và tiền bạc.

Thêm vào đó, ứng dụng còn cung cấp nhiều công cụ hữu ích để giúp bạn theo dõi chi tiêu, lập kế hoạch tài chính dài hạn và đưa ra quyết định đầu tư thông minh. Chúng giúp bạn có thể quản lý tài chính một cách chủ động và hiệu quả hơn.

Việc lên kế hoạch tài chính cá nhân và đầu tư đúng chỗ có thể giúp bạn tạo ra một tương lai ổn định và bền vững. Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chu kỳ kinh tế và cách đầu tư hiệu quả khi nền kinh tế suy thoái.